Programmabegroting 2016

Door: Jos in het Veld

Voorzitter,

’Wie zaait, zal oogsten’, is de uitdrukking. Niet alleen op de winkel passen maar ook vooruitkijken en durven investeren, biedt perspectieven.

Een sluitende begroting voor 2016, ook in meerjarig perspectief, is een resultaat dat bijzonder genoemd mag worden. De voor zo’n zes jaar geleden ingezette bezuinigingen op diverse terreinen die erg pijnlijk waren, hebben nu hun uitwerking: Een sluitende begroting zonder lastenverhogingen voor onze burgers (Alleen een inflatiecorrectie van 1%). Bovendien hebben we onze algemene reserve weer op een behoorlijk peil kunnen brengen. Hét bewijs dat we op de goede weg zijn. Dit betekent niet dat we schaatsen op dik ijs! Nee, het ijs wordt ieder jaar wat dikker, maar voorzichtigheid is en blijft geboden! Een paar ‘wakken’ zoals eventuele afboeking van bouwgronden en de financiële afwikkeling van de decentralisaties en de zorgkosten 2015, kunnen nog van grote invloed zijn op de financiën in 2016.

Leefbaarheid

Bij het CDA heeft leefbaarheid in onze gemeente de hoogste prioriteit. Een goed voorzieningenniveau, bereikbare zorg, veiligheid en een breed aanbod van sport en cultuur is in ieders belang. Afgelopen jaar is er een nieuwe brede school in Losser gerealiseerd. Momenteel wordt het Kulthurhus Overdinkel gebouwd waar ook een nieuwe brede school in zal verrijzen. In 2016 zal het Kulthurhus Losser ook eindelijk zijn deuren openen. Als de plannen voor het centrum Losser ook nog worden uitgevoerd, zal dit de kern van Losser een fantastische boost geven.
De vervanging van sporthal De Fakkel, waar reeds een deelbedrag voor is ingeboekt, zal multifunctioneel en efficiënt moeten zijn. Een locatie waar naast sport-, ook culturele activiteiten gehouden kunnen worden, multifunctioneel dus, ziet het CDA wel zitten! Hierbij samen optrekken met inwoners, verenigingen, dorpsraden en ondernemers vinden wij van groot belang. Is het misschien mogelijk dit plan naar voren halen te halen? Voorzitter, kan dit, gezien ook de lage rentestand voor leningen en de scherpe prijzen momenteel in de bouwsector voor ons niet interessant zijn? Kan de portefeuillehouder hierin meedenken? Immers na het realiseren van het Kulthurhus Losser is de vervanging van de Fakkel een absolute must! Daar is iedereen het wel over eens!

Iedereen doet mee: Stichting WIL (Werken In Losser/ Servicebedrijf)

Voorzitter,
Veel mensen staan helaas en vaak onvrijwillig langs de kant en zijn aangewezen op een uitkering. Iedereen doet mee is de gedachtegang van het CDA. Werk is en blijft de belangrijkste factor om deel te nemen aan de samenleving. De vele pensionado’s natuurlijk uitgezonderd. Zij hebben reeds hun bijdrage hebben geleverd en velen van hen zich zetten zich nu nog in als vrijwilliger in onze gemeenschap. Indien inwoners van onze gemeente niet op een zelfstandige wijze aan het arbeidsproces kunnen deelnemen, zullen zij hierin begeleid moeten worden. Leeftijd, lichamelijke, psychische of verstandelijke beperkingen mogen dit niet belemmeren. Waar zorg nodig is moet deze gegeven worden. Waar aansturing gevraagd wordt moet er worden gestuurd. Overheidsgelden dienen doelmatig en één op één te worden ingezet en te landen waar ze nodig zijn. Misbruik hiervan moet worden aangepakt.
De gemeente Losser heeft dit jaar de stichting Werken In Losser (WIL) opgericht en is daarnaast bezig met het optuigen van het Servicebedrijf. Samen met onze medewerkers van openbare werken staat er straks een organisatie waarin vele handen en krachten elkaar ondersteunen. Wij willen de ambtelijke organisatie dan ook een compliment geven voor deze vorm van samenvoegen. We zien in onze regio ook voorbeelden hoe het niet moet! 

Bij een sluitende begroting en goede vooruitzichten, is de wethouder financiën in zijn nopjes maar zal dan met de afdeling financiën kritisch moeten zijn en blijven op de uitgaven! Immers we weten het allemaal: Wanneer er veel honing in de bloem zit, zoemen de bijen eropaf. Juist dan is alertheid geboden om het opgebouwde bewust te investeren in onze gemeenschap.

Gemeenschapsgeld moet immers altijd uiterst zorgvuldig worden besteed!

Voorzitter,

Het CDA is constructief, kritisch, meedenkend en durft ook beslissingen te nemen. We weten dat we het niet altijd iedereen naar de zin kunnen doen. Het algemeen belang staat immers voorop! In de programmabegroting zijn vele posten opgenomen waarnaar we kritisch hebben gekeken. We hebben enkele vragen aan het college:

PMJP-budget/ Leader:

Het PMJP-budget bedraagt € 100.000. Toen de afgelopen jaren de algemene reserve niet op orde was, hadden we niet de middelen dit bedrag te verhogen. Hierdoor konden buurgemeenten slim aanhaken bij subsidieprojecten en moesten wij toekijken. In 2016 komen er via het LEADER-programma vanuit zowel de provincie als Brussel, nieuwe subsidiemogelijkheden voor diverse projecten. Het CDA vindt dat we moeten werken met het geld: de rente op de bank is nagenoeg nihil. Dus onder het motto: geld maken met geld, zouden wij als CDA dit bedrag graag verhoogd zien om, als er zich projecten aandienen waarbij Cofinanciering wordt gevraagd, wij ook kunnen aanhaken en mee profiteren. Omdat we niet exact weten hoeveel projecten erop ons af komen en om welke bedragen aan cofinanciering wordt gevraagd, vragen wij het college om dan bij de raad te komen met het verzoek om budget, mocht het PMJP-budget onvoldoende blijken te zijn.
Wij dienen hiervoor een motie in.

Afzonderlijke potjes creëren:

Het CDA zet een vraagteken bij bedragen die afzonderlijk worden ingeboekt of in een potje worden gestopt. Voorbeeld is Noaberschap. In 2011 ingesteld en er zit nu nog € 120.000 in. Vele aparte potjes hebben twee negatieve kanten; 1) men weet op het laatst niet meer hoeveel er totaal in de potjes zit en waarvoor het dient 2) geld in potjes geeft het gevoel dat het voor een bepaalde datum OP MOET. Wij houden van een helder en overzichtelijk financieringsbeleid met uiteindelijk één kassa! Wanneer we onderbouwd moeten investeren zijn raad en college mans genoeg om budget vrij te maken.

Woningbouw:

Inwoners van alle leeftijden, van starter tot senior, moeten in onze gemeente kunnen en willen blijven wonen. Eén en twee persoons-huishoudingen zullen toenemen, senioren willen het liefst gelijkvloers wonen en blijven bovendien langer zelfstandig wonen. Levensbestendig bouwen met maatwerk is hier dan ook vereist. De verkoop van bouwpercelen verloopt boven verwachting en banken verstrekken meer hypotheken. Net nu wordt er van ons verwacht dat we gaan afboeken op onze bouwkavels. Provincie en accountant dringen aan. Daarnaast worden we verzocht om harde plannen om te zetten in zachte plannen en te kiezen voor inbreiding boven uitbreiding. Het CDA is van mening dat we niet voorop moeten lopen en rust moeten bewaren. Laten we van geplande grote bouwprojecten een deel uitvoeren en aandacht schenken aan het vermarkten om zo toch deels onze grond te gelde te maken. Het CDA heeft daar al vaker om gevraagd maar tot-nu-toe is er nog te weinig aandacht aan besteed! Te denken valt bijvoorbeeld aan de Geurmij in Overdinkel.
We zitten royaal in de bouwgrond. Hoe wrang is het dan voor Beuningen dat al jaren vraagt om bouwgrond en waar maar niks van de grond komt. Jongeren trekken dan ook noodgedwongen weg uit dit mooie kerkdorp. Het CDA roept het college dan ook op om nogmaals alles te bewerkstelligen om uit deze impasse te komen.

Wij zullen hiervoor dan ook wederom (3e keer) een motie indienen. 

Openbare ruimtes en gebouwen.

Onder het motto: eigendommen scheppen verplichtingen, is onderhoud aan de openbare gebouwen een must. Immers achterstallig onderhoud kost in een later stadium meer geld. Echter, wanneer gebouwen niet meer nodig zijn moeten we deze afstoten. Het CDA heeft regelmatig hierop aangedrongen. Inventarisatie en actie is hierin dan ook geboden.

Kennis hiervoor is inmiddels in dit huis aanwezig.
Binnen onze openbare ruimte is het afgelopen jaar o.a. in Overdinkel volop ingezet op vervanging van het riool, gekoppeld aan de herinrichting van het wegdek en de trottoirs. Na jarenlang doorschuiven was het was echt nodig. Ook Domijn heeft daarbij breed geïnvesteerd. Samen kun je heel veel!
In 2016 wordt volop ingezet op vervanging van de riolering en herinrichting van de openbare ruimte in Losser. De Gronausestraat en de Kerkstraat komen ook aan bod. Daarnaast wordt op De Brink het verharde plein met toegangswegen en het Raadhuisplein aangepakt. Budgetten zijn hiervoor ingeboekt. Het betrekken van inwoners en ondernemers hierbij mag meer dan positief worden genoemd.
Voorzitter, De Lutte heeft al vanaf 2008 het signaal van stank- en wateroverlast in de Dorpstraat aangegeven. Met name de rioolstank is in de zomer niet te harden. Terrassen zitten vol met toeristen en ondernemers schamen zich het rood op de kaken. Ook nu weer vallen spontaan gaten in het wegdek: lapwerk wordt verricht aan een rioolstelsel dat meer dan 50 jaar oud is! De aanpak van het riool met bovengelegen wegdek/trottoir was vorig jaar ingeboekt voor 2016 maar gaat nu weer naar 2017 want 25% van de dekking van de kosten is nog niet in zicht. Wel worden de Lossersestraat en de Pastoor Geerdinkstraat aangepakt. Het CDA zou graag van de wethouder vernemen wat ons weerhoudt om dit project naar 2016 te halen. Immers een bedrag voor één jaar lenen om een jaar later weer af te lossen heeft lage rentekosten. Kunnen deze rentekosten niet worden behaald uit de synergievoordelen bij de uitvoering van de projecten Lossersestraat/Pastoor Geerdinkstraat?

Verder vragen wij ons af hoe het zit met de aansprakelijkheid van de gemeente met het oog op veiligheid nu er wederom al 3 weken een stuk wegdek is ingezakt. Wij wachten het antwoord van de portefeuillehouder af. Afhankelijk van zijn antwoord komen wij met een amendement.

Een uitgestrekt buitengebied met kansen

Een uitgestrekt buitengebied vergt onderhoud. Sinds jaar en dag wordt onze gemeente, deels door ondernemers uit de agrarische sector die hierin woonachtig zijn, onderhouden. Dat er bij deze ondernemers ook groot materieel aanwezig is om werkzaamheden te verrichten, kan voor de gemeente een financieel voordeel hebben: immers grote en zware machines zelf aanschaffen die dan vele weken per jaar stilstaan is en blijft een verkeerde investering. Daarnaast moeten deze ondernemers samen met de andere bedrijven in het buitengebied gebruik kunnen maken van de huidige beschikbare digitale middelen. Hiervoor is een glasvezel onontbeerlijk. Het CDA heeft in haar verkiezingsprogramma hiervoor aandacht gevraagd. Wij zijn dan ook bijzonder content dat dit nu breed wordt opgepakt.

Kan de wethouder aangeven hoe de stand van zaken per 1 november is?

Ergernis no. 1 bij onze inwoners: Hondenpoep!

Belastingen worden gebruikt om Dat in onze gemeente te doen waar wij als raad budgetten voor aangeven. De hondenbelasting is een belasting die zo in de algemene middelen vloeit.

Landelijk staat deze belasting ter discussie. We kunnen ons ook afvragen: Wat krijgen we binnen en wat doen we ervoor? Voorzitter, dit onderwerp heeft het CDA herhaaldelijk aangehaald. Onze mening is dat afschaffen van de hondenbelasting de overlast van hondenpoep niet oplost. Nee, wij denken eerder dat dit dan juist toeneemt. Het CDA heeft het meerdere malen gevraagd om binnen de dorpen te kijken naar stukjes groen die of onverkoopbaar zijn of lastig zijn te onderhouden. Deze veldjes kun je sober inrichten en aanmerken als honden uitlaatveldje. Dit kost weliswaar geld maar zal de bereidheid om hondenbelasting te betalen vergroten en de overlast van hondenpoep beperken.

Voorzitter wij komen hiervoor met een motie.

Vrijwilligersprijs.

In de gemeente Losser hebben we een aantal manieren om een vrijwilliger in het zonnetje te zetten.

Een bepaalde vorm van erkenning is lang niet voor eenieder weggelegd. Juist die vrijwilliger die veel doet, nooit op de voorgrond treedt verdient waardering. Ons verzoek aan het college zou dan ook zijn om te evalueren wat we hebben in onze gemeente en met een voorstel te komen om ieder jaar, bijvoorbeeld tijdens de nieuwjaarsreceptie, deze mensen in het zonnetje te zetten.

Hiervoor dienen wij een motie in.

Armoedebeleid

Het armoedebeleid gaat op de schop. Op dit gebied is het voor de burger vaak een doolhof!

Waar kan ik met welke vraag terecht en wat zijn de ondersteuningsmogelijkheden bij bijvoorbeeld het sporten van mijn kinderen als je het financieel moeilijk hebt.

Kan de wethouder aangeven wat we in 2016 kunnen verwachten op dit gebied?

Voorzitter, ik ga afronden,

Het gaat goed met onze gemeente. Verbetering is altijd mogelijk. Wij zien wat dat betreft nog kansen op het gebied van de samenwerking.  Nu werken we vooral samen met Enschede voor wat betreft de bedrijfsvoering; straks binnen het Twentebedrijf . Maar ook intensivering van de beleidsmatige samenwerking met de NOT -gemeentes mag wat het CDA betreft worden onderzocht.

Ook samenwerking binnen onze gemeente is van groot belang! De gemeentelijke afdelingen moeten daarom ook samenwerken met de inwoners, dorpsraden, de vele verenigingen en ondernemers. Wij hopen dan ook dat er komend jaar aandacht besteed gaat worden aan mogelijkheden voor burgerparticipatie. Belangrijk vinden wij het dat er daarbij aandacht wordt besteed aan de democratische legitimiteit van onze dorpsraden. Stuk voor stuk zijn ze erg actief wat het CDA bijzonder waardeert. Het zijn echter allemaal wel stichtingen met een zelf gekozen bestuur. De gemeente moet er voor waken dat ze onderwerpen met deze raden bespreekt zonder dat er teruggekoppeld wordt door de dorpsraden naar de inwoners! Wellicht kan dit in de werkgroep Burger en Bestuur eens aan de orde worden gesteld. Verder zijn we benieuwd of het nieuwe subsidiestelsel van de grond komt in 2016, wat wij wel wenselijk achten.

Laten we als college, ambtelijke organisatie, raad en inwoners ook komend jaar samen proberen het beste eruit te halen voor onze gemeente. Stappen blijven zetten, niet altijd omkijken en beslissingen durven nemen. Alleen kun je iets, samen kunnen we heel veel!

Tot zover mijn eerste termijn.